Ergenlik, uyuşturucu bağımlılığını önlemek için neden kritik bir dönemdir?
Uyuşturucu kullanma riski, gelişim dönemleri içerisinde, geçiş dönemlerinde büyük ölçüde artar. Bir yetişkin için, boşanma veya işsizlik, uyuşturucu kullanımına yol açabilir; Bir genç için ise, riskli zamanlar daha çok okullarının değişmesi ve değiştirmeleri ile ilgilidir(1). Erken ergenlik döneminde gençler ilkokuldan ortaokula geçiş döneminde, yeni akademik ve sosyal değişimlerle karşılarılar. Alkol, sigara ve uyuşturucu ile ilk karşılaşmaları da çocuğunlukla bu dönemde olur. Liseye geçişte, gençler bu maddelerin daha çok kullanılabilir olması, kendisinden yaşça büyük olan gençlerin uyuşturucu kullanımı ve uyuşturucu kullanılan sosyal aktiviteler ve ortamlarla karşılaşabilirler.
Aynı zamanda, yeni şeyleri denemek ya da daha büyük riskler almak gibi, gelişimlerinin normal bir yönü olan birçok davranış, uyuşturucuyu denemesi için genç eğilimleri artırabilir. Bazı gençler, uyuşturucu kullanan arkadaşların deneyimlerini onlarla paylaşmaları için teşvik edebilirler. Diğerleri ise (steroidler gibi) ilaç almanın görünümlerini veya atletik performanslarını artıracağını veya alkol veya MDMA (ecstasy) gibi kötüye kullanımı yaygın olan maddelerin sosyal durumlarda kaygılarını azaltacağını düşünebilir. Giderek artan sayıda genç, Adderall gibi reçeteli DEHB uyarıcılarını, çalışmalarına veya kilo vermelerine yardımcı olmak için kötüye kullanılmaktadır.
Gençlerin hala gelişmekte olan yargı ve karar verme becerileri, tüm bu uyuşturucu kullanımı biçimlerinin risklerini doğru bir şekilde değerlendirme yeteneklerini sınırlayabilir.
Bu yaşta madde kullanmak, motivasyon, hafıza, öğrenme, yargılama ve davranış kontrolü için kritik olan alanlarda beyin işlevini bozabilir.(2) Bu nedenle, alkol ve diğer uyuşturucu kullanan gençlerin genellikle aile ve sosyal sorunlara, kötü akademik performansa, sağlıkla ilgili sorunlara (akıl sağlığı dahil) ve yasal sorunlara sahip olmaları şaşırtıcı değildir.
Kötüye kullanımda ilaçların ve uyuşturucuların erken kullanımı, bir kişinin bağımlılık geliştirme şansını arttırmaktadır. Unutmayın, ilaçlar beyinleri değiştirir - bu da bağımlılığa ve diğer ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, ilaçların veya alkolün erken kullanımının önlenmesi, bu risklerin azaltılmasında uzun bir yol olabilir. Gençlerin uyuşturucu ile deney yapmasını engelleyebilirsek, uyuşturucu bağımlılığını önleyebiliriz.
1.Rohn MD, Lizotte AJ, Perez CM. The interrelationship between substance use and precocious transitions to adult statuses. J Health Soc Behav 38(1):87-103, 1997.
2. Fowler JS, Volkow ND, Kassed CA, Chang L. Imaging the addicted human brain. Sci Pract Perspect 3(2):4-16, 2007.